De Chelsea chop – weer een levensles uit de tuin

Wat verlang ik naar de groei van mijn zaailingen. Het hele proces van zaaien, opkomen van het zaad en het verspenen van de jonge prille, fragiele plantjes is spannend en kan frustratie geven. Zaad dat niet opkomt. Zaad dat wel opkomt maar na een paar dagen al op een veel te lang, wiebelend stengeltje staat. Of na een succesvolle ontkieming alsnog aan schimmel of rot bezwijkt. Ieder succes maakt mijn hart licht en blij. Iedere mislukking is drie keer slikken en opnieuw beginnen.

Maar dan. Het zaad is opgekomen. Het is met succes verspeend. Het is afgehard voor planting naar buiten. Met voorzichtige vingers vouw ik de plantjes met hun worteltjes in hun zwarte bedjes. Ik wacht een week, kijk natuurlijk iedere dag, en dan, jawel, ze slaan aan, ik zie de nieuwe blaadjes komen! Ik moet nog weer langer wachten tot de eerste knoppen verschijnen. Wat een gevoel van voldoening! Het is gelukt! Alle barrières zijn genomen, alle obstakels overwonnen. Het wonder gaat geschieden, de eerste bloemen gaan ontluiken!

Maar dan. Dan komt het meest pijnlijke moment. De handeling die het meest in mijn eigen vlees snijdt als het ware. Zal ik het maar overslaan? Gaan ze het overleven?

Dat gruwelijke ‘het’ is de Chelsea Chop!
Ooit van gehoord? Ik leerde erover in het befaamde Britse tuinprogramma Gardeners World van de BBC. Het was een uitzending over de, onder tuiniers, beroemde Chelsea Flower Show, die ieder jaar gehouden wordt in Engeland. Tuinontwerpers strijden om prijzen en stellen de meest prachtige en artistieke tuinontwerpen ten toon aan jury en publiek.

Photography by Gavin Kingcome

Een van de adviezen van de kenners om net zulke mooie, vol bloeiende planten te krijgen als op die flower show (haha…mocht je willen), was de zogenaamde Chelsea Chop. Hop, de snoeischaar in de groeiende stelen. Laat je ze gaan dan hou je armetierige, miezerige bloemstengels die maar met één bloem bloeien. Met een rigoureuze knipbeurt (wég, met alle net verschenen knoppen) van een derde van de plant kun je er zeker van zijn dat er een breed groeiende, bossige plant ontstaat. Het voelt als iets van mezelf afhakken. Eindelijk het punt bereikt waar ik zoveel moeite voor heb gedaan en dan, knip, weg…(voel je de levensles al aankomen?). Juiat datgene wegsnijden wat zo veelbelovend lijkt. Dat wat nou net lijkt te bevestigen dat al je moeite ertoe heeft gedaan. Er staat hier toch maar een bijna volwassen plant die uit een miniem zaadje is opgekweekt met al jouw aandacht en liefde en zorg. En het dan nu zomaar bijna halveren? Poeh!

Ik kon het niet helpen maar dacht toch verder na over de Chelsea Chop die we soms ook in ons leven moeten toepassen. Je kunt je (levens)tuin vol laten groeien met lange, dunne bloemstengels die bij de eerste storm plat liggen. Of met de schaar erin, terug snoeien en geduldig met vertrouwen wachten op de nieuwe, vollere bloei.

Je mag je eigen toepassing maken!

Ik lijk wel weer zwanger

Ik zal jullie uit de droom helpen. Ik ben niet zwanger én mijn uitroep is positief bedoeld. Er zijn blogs en columns van vrouwen die hun overgangskwalen (tot die categorie behoor ik nog ongeveer) vergelijken met die van de zwangerschappen. Ik ga  dat niet doen. Mijn rusteloze benen tijdens zwangerschappen waren een ware bezoeking (ik heb nog nooit zoveel gebreid en getutterd als in die periodes, aangezien ik niet stil kon zitten). Maar mijn zwangerschappen heb ik altijd zeer welkom geheten en waren vervuld van een plezierige, spanningsvolle verwachting. Zo makkelijk raakte ik niet zwanger, dus de kwaaltjes nam ik op de koop toe.

En die blije spanningsvolle verwachting in het nog echoloze tijdperk, daarover wil ik het hebben. Ik heb namelijk weer plantjes gezaaid. Ja, van de AH moestuintjes, maar ook van ‘me eiguh’. En vooral dat laatste is spannend! Gaan ze het doen?! Ik heb geen keurige administratie van wanneer ik welk zaadje gekocht heb…de zakjes zijn meestal ettelijke malen open en dicht geweest, liggen in een bakje in een doos in de schuur en soms is de naam van het zaad verdwenen. Ik besloot in het kader van de anti-verspilling gewoon een zooitje te zaaien. Komen ze op, dan komen ze op en zal ik met liefde voor ze zorgen. Ook heb ik zaadjes uit Griekenland meegenomen een paar jaar geleden. Dit is mijn tweede poging ze op te kweken. Jullie snappen hoe mijn hart klopt. Ga ik Griekse bloemen krijgen, ja of nee? Ook een eerste keer: tomaten zaaien van verse tomaatjes. Beetje goed soort gekocht, lekkere zoete trostomaatjes en van die snoepjes het zaad in mijn mini-kasje gedeponeerd. Ik verheug me op de oogst. Je moet optimistisch blijven.

Als de zon schijnt en de temperatuur is lenteachtig dan maakt er zich iets koortsachtig van me meester. Een drang om werkelijk van alles te doen, in en om het huis. Het is waarschijnlijk dat oude oergevoel van De Grote Schoonmaak van vroeger. Die werd bij ons thuis wel gehouden, van kamer tot kamer werd het huis binnenstebuiten gekeerd. Het verschijnsel verdween met de kolenkachels, maar iets ervan zit in ons DNA. Echtgenoot kan ervan getuigen, veel van mijn lentekriebels moet hij ten uitvoer brengen.

Na de naar binnen gekeerde wintermaanden is de lente steeds weer  een nieuw begin, om het niet geheel origineel te zeggen. Maar ik kan het niet beter. Ik begraaf de grauwe, grijze maanden met de kale, bruin gekleurde tuin. En verwelkom feestelijk het verse groen, de jonge blaadjes, de eerste bloemen, de lentezon.  Kan er trouwens een juister seizoen voor Pasen zijn? Na de winter van Goede Vrijdag, de verrassing van het eerste bloeiende, gezaaide Zaad!

Ferdinand Bol – Jezus die als tuinier aan Maria verschijnt

De Heer is opgestaan! Vrolijk Pasen!

 

Een herfstige volkstuin en het kerkhof

Het was me nog niet eerder zo opgevallen. De volkstuintjes in onze buurt (IJsselveld Noord) liggen pal naast de begraafplaats De Hoge Akker aan de Noord IJsseldijk. Prachtig plekje tussen de weilanden, boerderijen en de Hollandse IJssel. Ik loop vaak een rondje langs de dijk, links richting de IJssel en dan langs het water weer met een bocht terug naar de dijk. Aan mijn rechterhand zie ik dan de moestuinen en vervolgens de begraafplaats.

Een week of wat terug, op één van die prachtige herfstdagen, wilde ik wat foto’s maken van de volkstuinen. In de herfst vind ik de tuinen haast nog mooier dan in de lente of zomer. Er groeit niet zoveel meer. Wat boerenkool, van het donkerste groen, een lapje grond met prei, een rijtje spruitenplanten.  Grillige, leeggeplukte bramentakken, een late rode dahlia, kleurige kalebassen die nog langs de grond kruipen. En veel grond met overgebleven resten van planten en takken van zomerbegroeiing. Het lijkt kaal en knoestig, maar als tuinier zie ik al wat het straks  weer worden gaat. Her en der ligt al zaad te wachten in de grond. Die grond moet eerst hard en koud worden. De winter  moet er overheen voordat er groene sprietjes verschijnen.

Al dwalend zag ik het hek tussen de tuinen en de begraafplaats open. Normaal kun je niet doorlopen, maar men was bezig met onderhoud. En zo liep ik van die kale, zonovergoten volkstuinen naar de groene, beschutte begraafplaats. Prachtig onderhouden, met mooie, grote bomen, veel gras en heesters in herfstkleur. Geschiedenis boeit me  en ik liep dus een rondje over het kerkhof. Veel oude graven zijn er niet. Maar het is altijd indrukwekkend om te zien hoe mensen over hun geliefden spreken in steen. Helemaal de kindergrafjes. Wat een liefde spreekt er uit de tekst op zo’n grafsteen voor kinderen die soms maar een dag geleefd hebben. Knuffels, hartjes, speelgoed, uit alles blijkt het pijnlijke gemis.

Het is geen nieuwe gedachte maar wat trof me het die dag weer: De overeenkomst tussen de kale, herfstknoestige volkstuinen en het groene, maar dode kerkhof. Op beide plekken moet er eerst gezaaid en ‘gestorven’ worden voor er weer nieuw leven kan komen. De kou moet er over, de droogte, de sneeuw en alles moet als het ware verdwijnen. En dan komt de lente weer. Met verrassend nieuw leven.

Op veel van de grafstenen kwam die hoop tot uiting : wie in Christus sterven zullen leven!